Pięć nowych odmian żurawiny wyhodowanych w Kowieńskim Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Witolda Magnusa (VDU) zostało oficjalnie przetestowanych przez Centralny Urząd Kontroli Odmian Roślin (COBORU) – ogłoszono na stronie internetowej VDU.

Do Polski wysłano pięć klonów, wyjątkowych okazów roślin, wyselekcjonowanych spośród ponad stu okazów z kolekcji żurawiny sektora zbiorów pomologicznych ogrodu botanicznego VDU ​​w Kownie.

Kolekcja ta jest unikalna i największa nie tylko na Litwie, ale także w najbliższych krajach Europy – jej próbki zbierali przez dwie dekady naukowcy z ogrodów botanicznych na wysokich bagnach kraju: Žuvinta, Čepkeleių, rezerwaty z Kamanų, Velniabalė Bagna w dystrykcie Zarasai, na bagnach Gervėčiai w dystrykcie Utena i gdzie indziej.

Za tę kolekcję w 2008 r. uzyskano status Narodowej Kolekcji Roślinnych Zasobów Genetycznych Litwy.

W Polsce eksperci zbadali i zatwierdzili pięć odmian żurawiny: „Reda”, „Vita”, „Amalva”, „Žuvinta” i „Vaiva”. Autorami żurawiny litewskiej są naukowcy z Ogrodu Botanicznego VMU Kownie: prof. Wykwalifikowani dr Remigijus Daubaras i dr Laima Cesoniene. Ilona Klimavičiūtė, Agnė Grigaliūnienė i Vaiva Ašmonienė, kuratorki sektora kolekcji pomologicznych, poświęciły wiele pracy pielęgnacji roślin znajdujących się w kolekcji żurawiny.

„Aby zalegalizować nowe odmiany, konieczne jest przejście międzynarodowej kontroli przeprowadzanej w scentralizowanych ośrodkach w Europie. Nasza żurawina została zatwierdzona przez ośrodek w Polsce – rośliny są tam badane przez co najmniej cztery lata, oceniane według kryteriów „Wyjątkowość, stabilność i jednolitość” – stwierdził naukowiec z Ogrodu Botanicznego VDU ​​w Kownie, profesor dr. wykwalifikowany Rémigius Daubaras.

Zdaniem badaczy, porównując dość pospolitą na Litwie i dobrze znaną ogrodnikom żurawinę amerykańską z odmianami litewskimi, można stwierdzić, że ilości zawartych w nich głównych substancji biologicznie czynnych, czyli cukrów, antocyjanów, kwasów organicznych, różnią się nieznacznie, ale Odmiany litewskie charakteryzują się wyjątkowymi właściwościami smakowymi i większą zawartością substancji aromatycznych.

„Tradycyjna medycyna od dawna uznaje żurawinę nie tylko jako żywność, ale także jako roślinę leczniczą, ponieważ zawiera kwasy organiczne, takie jak kwas benzoesowy, które zabijają bakterie – dzięki czemu żurawinę można konserwować bez cukru. Zawierają także inne związki o działaniu antyoksydacyjnym – mają właściwości rakotwórcze i przeciwutleniające, nadają się także na przeziębienie – to bardzo cenna jagoda” – podsumowuje dr Laima Cesoniene.

Przedstawiciele Ogrodu Botanicznego, którzy przez wiele lat badali żurawinę, cieszą się, że ich praca okazała się nie tylko przydatna naukowo, ale także zapewniła realne praktyczne możliwości rolnikom i amatorom uprawiającym jagody. Odmiany żurawiny litewskiej charakteryzują się wysoką produktywnością i wytwarzają średnio 1,5-2,8 kilograma jagód na metr kwadratowy (około 3-4 l/m2). Waga jednej jagody waha się od 0,8 do 1,1 grama.

„Przykładowo żurawina amerykańska uprawiana jest na dużych plantacjach przemysłowych i idealnie nadaje się do przetwórstwa. Tymczasem jagody naszych litewskich odmian mają szczególny aromat i z pewnością mogą być bardzo poszukiwane w wyrobach cukierniczych i deserach – różnica w smaku będzie naprawdę odczuwalna” – wyjaśnił profesor R. Daubaras.

Zdaniem naukowców unikalne zbiory tworzone przez sektor Pomology nie tylko stanowią doskonałą podstawę do badań naukowych, ale także pozwalają nam na dalszą pracę w myśl tej zasady: szukanie zastosowania nauki w praktyce, tworzenie odmian, które można następnie wykorzystać. w ogrodach rolników.