Symboliczne jest to, że w trzecią rocznicę brutalnie stłumionej białoruskiej rewolucji na Litwie rozpoczęły się rozmowy o zamknięciu granicy z sąsiednią dyktaturą.

Oczywiście do tych dyskusji nie przyczyniła się sama rocznica, ale „wagnerowskie” manewry rosyjskich terrorystów i oczywista groźba prowokacji terrorystycznych ze strony Kremla i Mińska przeciwko Litwie i Polsce.

Ale ta kilkuletnia retrospektywa pozwala uwypuklić ogólny proces historyczny i geopolityczny naszego regionu, a nawet Starego Kontynentu. Sama wojna ukraińska jest „jedynie” drogowskazem i symptomem tego procesu.

Istota tego procesu polega na tym, że obie dyktatury weszły w końcową fazę degradacji, objawiającej się totalitarną konsolidacją wewnątrz i ciągłą agresją militarną na zewnątrz.

Ponieważ wojna na Ukrainie wchodzi w fazę przedłużającej się wojny „na wyniszczenie”, prawdopodobieństwo, że Kreml będzie próbował przesunąć przynajmniej część tej wojny za granice, nie tylko w kierunku np. własnych kolonii, pozostawionych na Zachodzie, ale także w kierunku sąsiadów z NATO.

Ale przede wszystkim ogólna sytuacja bezpieczeństwa w regionie i tak będzie się tylko pogarszać. Będzie gorzej, nawet jeśli obie dyktatury nie uciekają się do celowych ataków terrorystycznych czy otwartej agresji na kraje bałtyckie czy Polskę.

Przecież sytuacja gospodarcza, społeczna i oczywiście kryminogenna w obu krajach będzie się tylko pogarszać, co z kolei będzie stwarzać coraz większe zagrożenie i presję dla nas i innych sąsiadów.

Trudno sobie wyobrazić, jakiej wielkości i katastrofalnej dynamiki nabiorą te procesy w przypadku upadku lub erozji obu reżimów. I trudno powiedzieć, który sąsiad – Rosja czy Białoruś – będzie dla nas w tym kontekście większym zagrożeniem.

Reżim tego kraju upadnie tylko wtedy, gdy upadnie reżim rosyjski, ale upadek ten może przybrać krwawe formy konfliktów wewnętrznych, a nawet wojny domowej. I to w zasadzie będzie się działo na naszym wyciągnięcie ręki.

A więc w tym kontekście same dyskusje, nawet nie o całej granicy z Białorusią, ale o zamknięciu kilku przejść granicznych, wydają się tragikomiczne. A ci politycy i urzędnicy, którzy mówią, że być może trzeba będzie całkowicie zamknąć granicę, zdają się mieć na myśli, że może to być tylko rozwiązanie tymczasowe, ze względu na nagły i równie nagły spadek wagnerowskiego zagrożenia.

I nadal konieczne będzie całkowite zamknięcie granicy z Białorusią – albo sami dla prewencji, albo siłą po drugiej stronie.

Oczywiście dokładnie to samo trzeba będzie zrobić z granicą z Rosją.

Łatwo zrozumieć, dlaczego politycy nie mówią tego dzisiaj publicznie i otwarcie, wnioskując z pewnych cząstkowych decyzji, które nie oznaczają nic strasznego i nie „wpłyną” na nic konkretnego.

Z jednej strony wielu z nich tak naprawdę nie rozumie, dokąd zmierzają procesy, których pociąg nie jest już odwrócony.

Nadal uważają, że na wschodzie nadal będą w stanie utrzymać przynajmniej część „biznesowego trybu życia”.

Z drugiej strony nie chcą zbytnio straszyć i obrócić przeciwko nim tej ogromnej części społeczeństwa, przekonanej, że jest nie tylko możliwe, ale i konieczne, aby „zwykli ludzie” szli w różnych celach do sąsiednich dyktatur, a stosunki gospodarcze z nimi są czymś normalnym.

Istnieje również obawa przed konfliktem z firmami, które nadal trzymają się rynków dyktatur.

Ci ludzie, podobnie jak duża część Rosjan i Białorusinów, którzy witają „całą tę politykę”, również nie rozumieją sytuacji i kierunku jej rozwoju, a politycy – a przynajmniej znaczna ich część – nie śmie im powiedzieć.

Tak więc większość z nas, polityków i zwykłych śmiertelników, mówi o naszej wschodniej granicy jako o „granicy cywilizacji” tylko w przenośni, używając tego pojęcia wyłącznie jako metafory.

I to już dawno nie jest metaforą. Tym bardziej, że to tylko część całego procesu. Proces ten polega na podziale świata na dwa fundamentalne obozy – „międzynarodówkowy” autorytarnych reżimów i dyktatur wszelkiego rodzaju i odcieni oraz unię demokracji, która wykracza poza granice Unii Europejskiej i NATO, a także tradycyjnie postrzegany Zachód.

Wiele społeczeństw i polityków w głównych krajach zachodnich nie rozumie tego procesu, a raczej nie jest psychologicznie przygotowanych do jego rozpoznania.

Jednak sami główni bohaterowie po drugiej stronie granicy doskonale to rozumieją i starają się przyspieszyć ten proces.

Na przykład rosyjska dyktatura nie tylko świadomie i celowo zaostrza i pogłębia swoją egzystencjalną konfrontację z Zachodem, paląc wszystkie mosty, ale także stara się tworzyć główną oś „alternatywnego świata” z Chinami.

Oczywiste jest, że wizja chińskiej dyktatury komunistycznej jest dokładnie taka sama. Jedyną różnicą w stosunku do Rosji może być to, że Pekin rozumie wyprzedzenie Zachodu jako gospodarczą, finansową i liczebną dominację Zachodu, więc typ konfrontacji, do której dąży Rosja, może być zbyt szybki i bezużyteczny dla Chin.

Nie mniej oczywiste jest jednak, że Pekin również przygotowuje się do otwartej i najbardziej realnej wojny, decydującej konfrontacji z głównym mocarstwem zachodnim – Stanami Zjednoczonymi – o Tajwan.

Tak więc podstawowy cel Chin jest ten sam – maksymalna erozja, a być może nawet upadek Zachodu i sama idea demokracji.

Aby osiągnąć ten cel, komunistyczny reżim azjatycki może również „irracjonalnie” poświęcić wiele ze swoich pragmatycznych interesów, tak jak zrobił to Kreml z otwartym i pełnym atakiem na Ukrainę.

Dyskurs, że Chiny mogą być więc swego rodzaju „trzecią siłą” lub mediatorem w egzystencjalnej walce Zachodu z Ukrainą i Rosją jest pusty i naiwny.

Podobnie należy ocenić pomysł, aby takimi mediatorami mogły być państwa feudalne z tzw.

Istoty nie zmienia fakt, że taka rola dla Chin czy Arabii Saudyjskiej jest konieczna i że sama Ukraina zdaje się w nią wierzyć.

Każdy naród na krawędzi śmierci zrobiłby to samo – próbował użyć innych wilkołaków, aby chronić się przed wilkołakami, które ich zaatakowały. Zwłaszcza jeśli istnieje powód, by sądzić, że tym ostatnim nie podoba się ten atak, sprawiamy kłopoty i naruszamy niektóre z ich interesów.

Jeśli jednak tak, różnice te mają charakter wyłącznie taktyczny.

Sama Arabia Saudyjska, podobnie jak Chiny, jest teraz zainteresowana tylko dwiema rzeczami – wzrostem swojej międzynarodowej wagi i potęgi oraz osłabieniem i upadkiem Zachodu jako centrum władzy – geopolitycznej, gospodarczej i oczywiście ideologicznej i wartościowej.

A więc w tym samym czasie co Rosja. Są więc zasadniczo po tej samej stronie co Iran, który masowo zaopatruje Rosję w drony do niszczenia Ukrainy, czy Kubę, która wysyła na Ukrainę swój personel – płatnych zabójców sił specjalnych lub innych „ochotników”.

W ten sposób wszelkie procesy dyplomatyczne i polityczne z Chinami, Arabią Saudyjską lub ich krewnymi w innych częściach świata w najlepszym razie spełzną na niczym. Po prostu dlatego, że w zasadzie nie można tu osiągnąć „kompromisów”, a ponadto „pośrednicy”, którzy rzekomo ich szukają, tak naprawdę po prostu wprowadzają w błąd.

Należy mieć nadzieję, że ukraińska dyplomacja i jej przywódcy wyraźnie dostrzegają ryzyko, że zbytnia wiara w takich „rozjemców” może prowadzić tylko do bolesnych cierpień, a jej jedyni prawdziwi sojusznicy pozostaną tam, gdzie zawsze byli – na Zachodzie.

Cóż, posługując się historycznymi analogiami, można powiedzieć, że świat ponownie wraca do konfrontacji dwóch wielkich obozów, jak to było w czasach zimnej wojny.

Dopiero teraz, po stronie autorytarnej, pojawia się więcej ośrodków władzy, w tym nowe. Razem są silniejsi i bardziej drapieżni niż wcześniej.

Do ich szeregów można dodać także międzynarodowy islamski fundamentalizm i terroryzm, które jako zorganizowana globalna siła powinny wkrótce wzrosnąć w siłę.

Jest rzeczą oczywistą, że główne antydemokratyczne reżimy ponownie zjednoczą się wokół niego i wykorzystają go.

A na Zachodzie iw sprzymierzonych z nim demokracjach toczą się frontalne bitwy, które rozpoczęły się od zbyt małej koncentracji i mobilizacji. Co ważniejsze, zbyt mało rozumie się, że ta frontalna bitwa już się rozpoczęła, a zbyt wiele naiwnej nadziei, że życie mimo wszystko pozostanie po staremu.

Jakie formy i globalny zasięg przybierze ta konfrontacja, a przede wszystkim czym się zakończy?

Tak czy inaczej, wojna na Ukrainie jest tylko jednym z jej frontów, z których wiele otworzy się i wybuchnie w najbliższej przyszłości.

A jedną z tych linii frontu będzie nasza wschodnia granica. Wręcz przeciwnie, tak już jest. Byłoby dobrze, gdybyśmy zrozumieli to tak szybko, jak to możliwe.

ELTA