Książka ta jest memoriałem wybitnego obywatela Wilna, wydana w roku 700-lecia miasta Wilna. Dla zainteresowanych twórczością Stanisława Bohuša-Sestšencevičiusa Muzeum Ziemi Suwalskiej wystawi prezentowaną książkę.

Książka została wydana przez Muzeum Okręgowe w Suwalszczyźnie w 2021 r. po pierwszej wystawie prac artysty na Litwie iw Polsce, która odwiedziła Pałac Dworski Zautraki i Wileńską Galerię Obrazów.

Stanisław Bohusz Stanisław Bohusz-Sietzencewicz (Stanisław Bohusz-Sietzeńcewicz) – obok Ferdynanda Ruščicia – był najwybitniejszym artystą XX wieku. pierwszego malarza wileńskiego, którego biografia i twórczość są wciąż niedostatecznie poznane i zagadkowe.

S. Bohušas-Sestšencevičius był osobowością wielopłaszczyznową: malarz, który tworzył imponujące portrety, znakomity rysownik, grafik, który uchwycił codzienność miast litewskich i polskich, spiritus movens wileńskiego życia rozrywkowego, który przygotował scenografię i kostiumy za występy kabaretu „Ach”, mistrz dowcipnej karykatury, twórca grafiki magazynowej.

Jest także szlachcicem wileńskim, wyznaniem reformowanym, intelektualistą, który dzierżył pióro i publikował teksty o sztuce. Artysta urodził się w majątku Nemenčinėlė, studiował w Wilnie, studiował sztukę w Petersburgu, Paryżu, Monachium, mieszkał w Warszawie i w 1907 wrócił do ukochanego Wilna, gdzie objawił się jego talent.

W artykułach zawartych w książce litewscy i polscy uczeni badają aspekty pracy i działalności S. Bohuša-Sestšencevičiusa. Zita Kološevska na podstawie danych archiwalnych rzuca światło na zreformowany ród Bohuš-Sestšencevičiusów, losy jego członków, ich miejsca zamieszkania w Wilnie.

Eliza Ptaszyńska przygląda się związkom artystki z monachijskim środowiskiem artystycznym. Jolita Mulevičiūtė zgłębia problematykę „rzeżuchy” w twórczości artystki, Łukasz Kossowski interpretuje obraz artysty „Gejsza”, a Laima Laučkaitė – obraz „Dzieci z przedmieścia Wilna”.

Konserwator Elżbieta Basiul omawia technologiczne aspekty malarstwa artystki w XIX wieku. w kontekście praktyk i estetyki malarstwa Małgorzata Geron analizuje artykuły Bohuša-Sestšencewicza, w których ujawniają się jej poglądy na temat luminarzy sztuki polskiej tego czasu – Mateika i Chelmońskiego. Literaturoznawczyni Irena Fedorowicz rzuca światło na humorystyczne historie XIX wieku. Tradycje wileńskie, kontynuowane przez Stanisława Bohuša-Sestšencevičiusa i Annę Klugowską, przedstawiają najnowsze odkrycie artystyczne – kolekcję fotografii ze spektakli kabaretowych „Ach” autorstwa artysty, przechowywaną w zbiorach Uniwersytetu Toruńskiego.