Po dużych skokach inflacyjnych cen energii po wybuchu wojny na Ukrainie w lutym 2022 r., Europa stoi obecnie w obliczu potencjalnej nadpodaży gazu i późniejszego gwałtownego spadku cen. Wymaga również większej pojemności pamięci masowej.

„Gdy zbliża się lato, Unia Europejska staje w obliczu niezwykłej sytuacji w środku największego kryzysu energetycznego w jej historii: zbyt dużo gazu do udźwignięcia” – ostrzegają Akos Losz i Ira Joseph, badacze z Centrum Globalnej Polityki Energetycznej z Columbia University, w raporcie opublikowanym wiosną tego roku.

W sierpniu ubiegłego roku ceny w UE osiągnęły rekordowy poziom 350 euro za megawatogodzinę z powodu niedoborów gazu po odcięciu dostaw przez Rosję. Ceny spadły w 2023 r., częściowo z powodu łagodniejszej niż oczekiwano zimy.

Według Centrum Studiów Ekonomicznych Bruegla podwyżki cen w 2022 r. wymagały ogromnych interwencji państwa, przy czym rządy UE zapewniły 646 mld euro. EUR w celu ochrony przedsiębiorstw i konsumentów.

Bez rosyjskich dostaw gazu europejskie rynki gazu są bardziej zrównoważone niż w przeszłości, co oznacza, że ​​wzrost popytu lub zakłócenia w dostawach mogą mieć nieproporcjonalny wpływ, mówi Kamil Lipiński z Polskiego Instytutu Gospodarki (EIP).

Ukraińskie magazyny jako narzędzie bilansowania rynku

Niemieckie magazyny gazu, które stanowią 22% całkowitej pojemności magazynowej gazu w UE, były w stanie zapewnić wystarczające dostawy w UE, aby uniknąć ograniczeń popytu ze strony konsumentów i dużych elektrowni zasilanych gazem, powiedział Lipiński.

Jednak same te magazyny nie wystarczą, aby zrównoważyć wahania cen w UE, dlatego UE szuka dodatkowych opcji.

Rzecznik Komisji Europejskiej Tim McPhie potwierdził Deutsche Welle, że do listopada państwa członkowskie UE będą potrzebowały 90% swojego magazynu.

„Europa musi w jak największym stopniu wykorzystać pojemność podziemnych magazynów Ukrainy, aby pokryć potencjalne zimowe szczyty zapotrzebowania”, powiedział Deutsche Welle Jacopo Casadei z think tanku energetycznego Energy Aspects.

W 2020 r. Ukraina dostosowała swoje ramy regulacyjne do unijnych i obniżyła ceny dla handlowców z siedzibą w UE za magazynowanie gazu w magazynach, obniżając taryfy i cła. Dwa miesiące temu operator magazynów gazu Ukrtransgaz uzyskał certyfikat zgodności z europejskimi przepisami dotyczącymi magazynowania gazu.

Na rynku ukraińskim oferowane jest również magazynowanie gazu po stałej cenie, co pozwala uniknąć wahań rynkowych dla transakcji natychmiastowych.

Łączna pojemność ukraińskich magazynów należących do państwowego koncernu gazowego Naftohaz, opartych na 11 podziemnych magazynach, sięga 31 mld. Metry sześcienne.

Tylko Stany Zjednoczone i Rosja dysponują większymi magazynami gazu niż Ukraina, a wynika to z dawnej roli Ukrainy jako ważnego kraju tranzytowego rosyjskiego gazu do Europy.

Naftogaz, spółka matka Ukrtransgazu, mówi, że może zaoferować krajom UE 10 miliardów. metrów sześciennych pojemności magazynowej gazu lub 10% w celu uzupełnienia istniejącej pojemności magazynowania gazu w UE wynoszącej 100 miliardów. pojemność metrów sześciennych. Według Naftohazu kwota ta mogłaby wzrosnąć do 15 mld. metrów sześciennych, jeśli Ukraina odzyska terytorium okupowane przez Rosję.

Około 25 miliardów metrów sześciennych pojemności magazynowej gazu, czyli 80% całkowitej pojemności magazynowej Ukrainy, znajduje się na zachodniej Ukrainie, w pobliżu granicy Polski i Słowacji.

Kolejne 2 miliardy metrów sześciennych znajduje się w środkowej Ukrainie, z dala od linii frontu wojny i na terytorium kontrolowanym przez Ukrainę.

Kolejne 4 miliardy metrów sześciennych znajduje się bliżej punktów wejścia gazu na wschodzie Rosji, na częściowo okupowanym terytorium.

Magazyn Bilche-Volick-Uhersk na zachodniej Ukrainie, największy w Europie, może przechowywać ponad cztery razy więcej gazu ziemnego niż największy magazyn w Niemczech, a eksperci twierdzą, że można go łatwo podłączyć do sieci UE.

Urzędnicy unijni podobno zastanawiają się, czy zatwierdzić połączenia z obiektem, który może pomieścić do 17,05 mld baryłek. metrów sześciennych gazu.

Operator ukraińskiego systemu przesyłowego gazu twierdzi, że krajowy system przesyłowy gazu ma ponad 100 tras przesyłowych między swoimi obiektami a granicami UE.

Potrzebne są środki ograniczające ryzyko

„Rosja metodycznie atakuje infrastrukturę, głównie po to, by zadać ból i cierpienie mieszkańcom Ukrainy, ale nie narusza tranzytu gazu. Nie wiem, czy myślą, że będą mogli z niego korzystać w przyszłości” – mówi Anna Mikulska z Baker Institute for Public Policy na Rice University.

Rosja nadal przesyła gaz przez Ukrainę. W trudnych warunkach rynkowych może to stać się kolejnym sposobem wywierania presji na Europę – dodała Mikulska.

Uszkodzenie fizycznej infrastruktury gazowej, utrata kontroli nad określonymi obiektami lub obiektami oraz rządowe zakazy eksportu lub reeksportu gazu ziemnego w przypadku awarii dostaw to tylko niektóre z zagrożeń, na jakie narażeni są europejscy handlowcy, zauważa raport PIE .

Zdaniem ekspertów z Globalnego Centrum Polityki Energetycznej, do magazynowania gazu z krajów trzecich na Ukrainie potrzebne byłyby gwarancje państwowe, aby firmy handlowe mogły korzystać z państwowych mocy.

Jedną z ich propozycji jest skorzystanie z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Eksperci twierdzą, że ten pożyczkodawca mógłby zapewnić gwarancje na pokrycie ryzyka politycznego i wojennego. Ale Deutsche Welle powiedział, że jest za wcześnie, aby ujawnić informacje.

Tim McPhie potwierdził, że Komisja Europejska bada, w jaki sposób gwarancje wydawane przez władze publiczne mogłyby zapewnić odpowiednią ochronę ubezpieczeniową gazu ziemnego magazynowanego na Ukrainie. Ale czas ucieka.

Zabrania się powielania informacji agencji prasowej BNS w publicznych narzędziach informacyjnych oraz na stronach internetowych bez pisemnej zgody UAB „BNS”.