Miesiąc po starciach między Kirgistanem a Tadżykistanem prezydent Kirgistanu Sadyr Zhaparow poprosił rosyjskiego przywódcę Władimira Putina o pomoc w rozwiązaniu sporu granicznego z Duszanbe, podały w poniedziałek państwowe media, powołując się na wysokiego urzędnika bezpieczeństwa.
„Nasz prezydent zwrócił się do W. Putina i poprosił o pomoc Rosji” – powiedział wiceprzewodniczący Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego Marat Imankułow, wyjaśniając, że „oba krajom trudno jest osiągnąć porozumienie”.
970-kilometrowy odcinek granicy między byłymi republikami sowieckimi Kirgistanem i Tadżykistanem jest sporny od upadku Związku Radzieckiego i był świadkiem częstych starć.
Według władz obu krajów, w ubiegłym miesiącu w wyniku walk w regionie Batken w południowym Kirgistanie, graniczącym z Tadżykistanem, zginęło około 100 osób.
„Ten problem powstał, ponieważ (po upadku Związku Radzieckiego) kwestie delimitacji i demarkacji nie zostały rozwiązane na czas” – powiedział Imankulov.
„Rosja jest następcą ZSRR, więc archiwalia i mapy znajdują się w Moskwie” – dodał.
Tadżykistan i Kirgistan są członkami kierowanej przez Rosję Organizacji Traktatu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (OUBZ), regionalnego sojuszu wojskowego.
W. Putin, S. Zhaparow i ich tadżycki odpowiednik Emomali Rachmon spotkali się 13 października na szczycie regionalnym w Astanie.
Następnie W. Putin powiedział, że Rosja „nie rości sobie pretensji do roli mediatora”, ale „przeanalizuje dokumenty i mapy w poszukiwaniu rozwiązania”.
Międzynarodowa firma zarządzająca ryzykiem Coface zauważyła w opublikowanym w zeszłym miesiącu przeglądzie ryzyka, że Rosja, która ma bazy wojskowe w obu krajach w ramach OUBZ, generalnie zajmuje neutralne stanowisko w tym konflikcie.
Zaangażowana militarnie w wojnę z Ukrainą i stojąca w obliczu walki między Armenią a Azerbejdżanem na Kaukazie Rosja może nie być w stanie mediować, jak to zwykle czyni w regionie, pisze Coface.
Moskwa mogłaby jednak skorzystać na dużej liczbie kirgiskich i tadżyckich emigrantów mieszkających w Rosji, których przekazy pieniężne stanowią ponad 20%. PKB ich krajów i doprowadzenie dwóch skonfliktowanych krajów do stołu negocjacyjnego.
W przeglądzie zauważono, że chociaż Rosja i inne kraje sąsiednie, takie jak Chiny, których wpływy w regionie znacznie wzrosły, zwłaszcza na polu gospodarczym, mogą uspokoić sytuację w krótkim okresie, rozwiązanie konfliktu na dłuższą metę jest utrudnione przez słabe rządy po obu stronach.
Oba kraje cierpią z powodu niestabilności politycznej i społecznej, głównie z powodu powszechnego ubóstwa, słabych instytucji i korupcji, a także wewnętrznych konfliktów etnicznych i językowych.
Autorytarny reżim prezydenta Tadżykistanu E. Rahmona, sprawującego władzę od 1992 roku, poważnie ogranicza prawa polityczne i swobody obywatelskie. Prezydent Kirgistanu S. Zhaparov doszedł do władzy w następstwie programu narodowego populizmu.
„Namiętny zwolennik alkoholu. Przez całe życie ninja bekonu. Certyfikowany entuzjasta muzyki. Fanatyk sieci. Odkrywca. Nieuleczalny praktyk twittera.”