Na okupowanej Wileńszczyźnie tliły się piłkarskie węgle: drużyny „Strzeleca”, „Laudy”, „Pogoni” i 1. Pułku Piechoty brały udział w krajowych turniejach piłkarskich, ale nie zdobyły tam żadnego słynnego trofeum .

Założony w 1933 roku wojskowy klub sportowy „Śmigły” odcisnął silne piętno i przyniósł Wilno pamiętne zwycięstwa.

Inspiracją jest słynny marszałek

Występy poprzednich wileńskich drużyn nie zadowalały kilku liderów, którzy założyli klub i chcieli, aby klub skuteczniej reprezentował miasto w piłkarskim świecie.

Nowy stadion drużyny, którego inauguracja odbyła się w obecności córek międzywojennego polskiego przywódcy politycznego Juzefa Piłsudskiego, znacząco przyczynił się do poważniejszego wizerunku Šmigli. Stadion otrzymał imię J. Piłsudskiego.

Wojskowy klub sportowy miał swój własny, oczywisty symbol: był to słynny marszałek Edouard Rydzas-Šmigly. Międzywojenny Generalny Inspektor Sił Zbrojnych RP także nie był statystykiem w historii Litwy.

Po konflikcie zbrojnym na granicy obu krajów w 1938 r., kiedy w strzelaninie pomiędzy polską i litewską strażą graniczną został zastrzelony polski żołnierz, wzburzony E. Rydzas-Šmigly nakazał zgromadzenie 80 000 żołnierzy na granicy litewskiej. .

Z kolei klub „Śmigły” robił coraz większe fale w eliminacjach do mistrzostw Polski. Kilkukrotnie wileńscy piłkarze, będący o krok od wejścia do elitarnej ligi, byli eliminowani przez kompetentne kluby, ale w 1937 roku piłkarzom udało się zwyciężyć. Zespół „Śmigłych” w czterozespołowym turnieju przegrał z „Polonią” Warszawa zaledwie i pozostając na drugim miejscu, zapewnił sobie w kolejnym sezonie miejsce w elitarnej lidze.

Wyjątkowy sezon w gronie najlepszych

Wilnianie mieli zaszczyt nie tylko walczyć z dziewięcioma innymi najsilniejszymi polskimi klubami, ale także zapisać nazwę „Śmigły” w piłkarskiej historii kraju. Dopiero wówczas leżące na terenie innych krajów miasta Wilno i Lwów miały swoje drużyny w mistrzostwach „Ekstraklasy”.

W turnieju „Śmigły” walczyły nie tylko z drużyną „Pogoń” ze Lwowa, ale także z innymi znanymi i wciąż istniejącymi klubami: „Ruch” z Chozu, „Warta” z Poznania, „Wisła”, „Cracovia” , „Polonia” czy „LKS” z Łodzi.

Jednak pierwszy sezon był dla wileńskiej drużyny porażką: po 18 meczach i zdobyciu 11 punktów zajęła ostatnie miejsce.

„Śmigly” zanotował pięć zwycięstw, 12 porażek i jeden remis. Stosunek bramek wileńskiej drużyny wynosi 29:50.

Lionginas Pawłowski był pierwszym zawodnikiem z Wilna, który wystąpił w reprezentacji Polski. To dzięki wysiłkom tego napastnika i jego kolegów z drużyny futbol stał się wówczas znacznie bardziej popularny w obecnej stolicy Litwy.

audiovis.nac.gov.pl foto/Klub piłkarski „Śmigły” w 1936 r.

Historia pochłonęła klub

Piłkarze „Śmigly”, którzy wypadli z najlepszej grupy, chcieli tam wkrótce wrócić. Wileńska drużyna pomyślnie przeszła selekcję i decydujący czteroklubowy turniej rozpoczęła od porażki i zwycięstwa, jednak wybuch II wojny światowej wszystko przeszedł do historii.

Ostatnie zwycięstwo „Śmigli” odniosło 5:1 z piłkarzami „Legii” z Poznania, jednak fatalny miesiąc wrzesień 1939 roku zakończył całą historię polskiej piłki nożnej na Wileńszczyźnie.

Co ciekawe, po poprawie stosunków między obydwoma krajami, drużyna LGSF z Kowna rozegrała dwa mecze towarzyskie z grającymi w mistrzostwach Polski wilnianami, wygrywając w obu przypadkach 5:2.

Aby poczuć atmosferę klubu, który odcisnął swoje piętno w piłkarskiej historii miasta, warto udać się w pobliże budynku Państwowej Inspekcji Skarbowej, mieszczącego się przy ulicy Ulonų, gdyż niedaleko tego miejsca znajdował się stadion, na którym grał Šmigly.

Jednak tam, jak w wielu innych miejscach, ludzka ręka, która wszystko niszczy i szuka zysku, już się przebiła, ale nigdy nie będzie jej przeznaczona zaatakowanie serc piłkarskich romantyków.