Opierając się motywowi „Mowy” dyktowanemu przez zagraniczne programy festiwalu, kuratorka stworzyła program pokazowy, którego kluczowym słowem byłyby „konteksty”. Aby je dopełnić, program Showcase został wzbogacony o dodatkowe wydarzenia w różnych formatach. Od 20 do 24 września w Wilnie, Szawlach, Kłajpedzie i… Pravieniškės odbędzie się Wizyta Teatru Litewskiego.

Organizatorzy festiwalu dążą do tego, aby litewski program „Sirenų” był nie tylko platformą, na której zagraniczni kuratorzy scen wyszukują interesujących artystów i spektakle, ale także świętem środowiska teatralnego i swego rodzaju znakiem jakości, pozwalającym litewskiej publiczności odkryć nieoczekiwane nowe dzieła sceniczne.

Co roku gablotę odwiedza około 50-60 zagranicznych gości – twórców programów teatralnych i festiwali, kuratorów, reżyserów, krytyków teatralnych, naukowców, twórców.

Sirenos zwykle przyjmuje wielu gości z sąsiednich krajów, ale znawcy sztuk performatywnych przyjeżdżają również z dalszych okolic. Relacje i znajomości zawiązane w Syrenach zachęcają do objazdów litewskich teatrów za granicą – tak, po zeszłorocznym pokazie spektakl „Wujek Wania” z Teatru Małego w Wilnie (reż. Tomi Janežič) został nie tylko nagrodzony przez komisję, ale także zaproszony na prestiżowy festiwal teatralny i jeden z najważniejszych w Europie – Wiener Festwochen (Austria).

Międzynarodowe Jury i Nagroda Syren

Program Jubileuszowego Showcase obejmuje trzy Nagrody Jury, które przyznawane są spektaklowi, osobie indywidualnej lub zespołowi kreatywnemu. Nagrodą jest instrument muzyczny, theremin, którego dźwięki doskonale współgrają z duchem „syreny”.

Ogłaszając swoją decyzję, komisja dokładnie określa, za co przyznawana jest nagroda, a także dzieli się tekstem o swoich wrażeniach podczas oglądania całego programu pokazowego litewskiego teatru. Werdykt jury jest niezwykle ważną częścią gabloty, która pokazuje, jak wygląda twórczość teatru litewskiego w kontekście międzynarodowym, identyfikując, którzy twórcy i działania artystyczne są bardziej doceniane przez zagranicznych profesjonalistów niż nasi krytycy czy publiczność.

W skład tegorocznego jury wchodzą Charlotte Orti von Havranek, dyrektor artystyczna i kuratorka festiwalu Fast Forward (Niemcy), polski reżyser Łukasz Twarkowski, znany litewskiej publiczności ze spektakli Loki i Respublika, Ewa Zembok, kuratorka Kutna Hora Festival Performing Arts i założycielka teatru Divadlo X10 (Czechy), producentka i dyrektorka kulturalna, kuratorka sztuk performatywnych francuskiej organizacji ONDA (National Office for Artistic Diffusion) Geoliane Arab (Liban) oraz producentka międzynarodowych projektów m.in. Hyde Hytti – TINFO – fińskie centrum informacji teatralnej.

Nagrody zostaną przyznane zwycięzcom nie tylko przez międzynarodowe jury, ale także przez publiczność, która wybierze najbardziej doceniony spektakl na partnerskiej stronie LRT firmy Sirens. Co w gablocie najbardziej docenia zagraniczne jury? Co najbardziej podobało się publiczności? Gala Sirens Awards, otwarta dla wszystkich i bezpłatna, odbędzie się 24 września. 21:00 w klubie Opera Social House.

Program według kuratorki Anny Ablamonovej

Litewska wizytówka „Syren” może brać udział w spektaklach powstałych w ciągu ostatniego sezonu na litewskich scenach – czyli przy wyborze nie bierze się pod uwagę narodowości czy obywatelstwa twórców, ale miejsce, w którym odbywa się pierwszy i kto jest go produkować.

Określa się liczbę wybranych spektakli, a program tworzy niezależny kurator lub jego duet. w 2021 roku prezentację zorganizowały teatralne teatralne Rimgailė Renevytė i Ieva Tumanovičiūtė, w 2022 – teatralne teatralne Vlada Kalpokaitė i Ramunė Balevičiūtė.

W tym roku program pokazów składał się głównie z producenta pracującego nad interdyscyplinarnymi i nowymi dziełami operowymi, założycielki „Operomania” Ana Ablamonova:

Litewska teatralna wizytówka Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego w Wilnie „Syreny” zawsze stanowi dla wielu litewskich twórców sztuki scenicznej szeroką lub przynajmniej ulgową bramę do międzynarodowego rynku. Biorąc pod uwagę tę istotną funkcję pokazową, ukształtowaną przez lata doświadczeń festiwalowych i opracowaną na lata 2022-2023. Program litewskich gablot teatralnych reprezentujących sezon. Adresatem tego programu jest wyimaginowany kurator z zagranicy, który przybył do Sirens z Europy Środkowej lub Zachodniej i szuka ciekawych i unikalnych treści, ekskluzywnego języka artystycznego, unikalnych tematów i doświadczeń, intrygujących kontekstów kulturowych, czy mógłby zaprezentować w programy. festiwale, które organizuje. W ostatnim czasie międzynarodowy program „Syren” kształtuje się poprzez wybór za każdym razem nowego tematu – to kryterium nie jest obowiązkowe w przypadku litewskiej gabloty teatralnej. Chcieliśmy jednak trzymać się z daleka od tegorocznego tematu „Mowy” „Syren” i poznać jego punkty styku z treściami prezentowanymi w gablocie Teatru Litewskiego. W ten sposób przechodzi się od „słów” i „tekstów” z nich złożonych do „kontekstów” – częsta praca w tegorocznej gablocie wymaga ich głębszego zrozumienia, bardziej szczegółowej prezentacji. Są to konteksty kulturowe, tradycje, doświadczenia historyczne, aktualne problemy społeczne, a nawet szersze konteksty klasyków literatury danego kraju. Z tego powodu, aby poszerzyć pole doznań wyimaginowanej publiczności docelowej, odsłonić je i wprowadzić w różne konteksty, program spektaklu otulony jest w szaty wydarzeń towarzyszących różnych formatów performatywnych, chcemy ujawnić podstawowe trendy rozwoju teatru litewskiego, aktualne kierunki rozwoju, nakreślić możliwe przyszłe strategie współpracy. Myślę, że w ostatnim sezonie większe i bardziej aktywne pozycje (zarówno fizyczne, jak i obywatelskie) objęły twórcy młodszego pokolenia (zwłaszcza kobiety), a ważną rolę odegrali gościnni reżyserzy zagraniczni (zwykle mężczyźni w średnim i starszym wieku). W tym czasie luminarze starszego pokolenia teatru litewskiego (głównie mężczyźni) pogrążeni byli w odnawianiu swoich dotychczasowych dzieł lub wprowadzaniu do przestrzeni muzealnych jako niezwykle cennych artefaktów (i tutaj należy pamiętać nie tylko o transpozycji „Meno forto” w dział LTMKM, ale także kierowana przez Oskara Koršunowa wystawa „Vilnius Pokeris” w Muzeum MO). Nie zapomnieliśmy o 700-leciu Wilna: 20 z tych 700 należy do „Syren”. Dlatego jeden z motywów przewodnich programu poświęcony jest kulturowym i historycznym doświadczeniom stolicy Litwy. Czeka na Was mały fragment znalezionych obiektów: pewnego dnia karawana „Syren” wyruszy w kierunku Bałtyku – zatrzymując się tu i ówdzie oferując ciekawe doznania artystyczne i emocjonalne. I choć głównym przewodnikiem w tworzeniu programu był wyimaginowany zagraniczny kurator gustownego środkowo- lub zachodnioeuropejskiego festiwalu, to i tak byłbym szczęśliwy, gdyby litewska publiczność, dla której wszystkie te spektakle są indywidualnie dostępne poza kontekstem festiwalu, zdecydowałby się podążać trajektorią myśli kuratorskiej i uczestniczyć w pokazach litewskiego teatru. Choć proza ​​praw rynkowych i elementarna logistyka nieco poprawiły poezję wyimaginowanej koncepcji, to cieszę się, że tegoroczna prezentacja obfituje w ciekawe kreacje, często odwołujące się do przeszłości rezonuje z teraźniejszością i każe poważnie myśleć o perspektywach najbliższej i odległej przyszłości.

Dziesięć wybranych „Syren” lat dwudziestych

20 września Wizytówkę litewskiego teatru otworzy spektakl „Barbarai” w Teatrze Młodym – to trzecia inscenizacja węgierskiego reżysera Árpáda Schillinga na Litwie. Przed spektaklem publiczność zostanie zaproszona do dyskusji na temat migracji, a po pokazie pracy na dyskusję o „Barbarzyńcach” w języku angielskim.

Drugiego dnia festiwalu w Drukarni Artystycznej zobaczymy spektakl reżysera Gediminasa Rimeiki „Życie to sen” (produkcja „Laboratorium nauki i sztuki”). Tego samego wieczoru publiczność zaprosi do Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego spektakl „Fossilia” w reżyserii Eglė Švedkauskaitė (producent LNDT). Po spektaklu odbędzie się projekcja filmu „Dawno temu Wilno” E. Doškausa, której towarzyszyć będzie muzyka na żywo w wykonaniu kompozytorów Vygintasa Kisevičiusa i Pauliusa Kilbauskasa.

22 września po porannej rozmowie z kuratorem gabloty spotkamy się z gośćmi wystawy MO „Vilnius Pokeris” (reż. Oskars Koršunovas). Po południu w Drukarni Artystycznej zostanie zaprezentowana sztuka „Wielkie nowe ciało” (twórcy Arturas Bumšteinas i Žygymantas Kudirka, producent „Operomania”). Wieczór zakończy spektakl „Metamorfoza” w reżyserii Oliverisa Frljicia (prod. LNDT). Po spektaklu w dworku Wokė w Trokach odbędzie się wernisaż „Syreny” i koncert „Garbanota”.

23 września klienci wyruszą autobusami z Wilna. Pierwszym przystankiem będzie więzienie Pravieniškių, gdzie odbędzie się niezwykłe przedstawienie – spektakl „Vedami” (reż. Mantas Jančiauskas, dramaturg Rimantas Ribačiauskas, producent Erika Urbelevič, produkcja „Artscape”).

Następnie widzowie odwiedzą Teatr Dramatyczny w Szawlach, gdzie odbędzie się spektakl „Znaleziono, odnaleziono, odnaleziono” w reżyserii Nauberta Jasinskasa. W drodze do Szawli pasażerowie zobaczą film dokumentalny Jonasa Meka z 1976 r. „Zagubieni, zagubieni, zagubieni”, który poszerza i ujawnia kontekst treści „Znaleziono, odnaleziono”. Ostatnim przystankiem na trasie jest Teatr Dramatyczny w Kłajpedzie i „Fragment” w reżyserii Dmitrija Krymowa.

Ostatniego dnia pokazu na wileńską publiczność czekać będą jeszcze dwa spektakle. Dzieło „Wybór” reżyserki i artystki teatru lalek Gintarė Radvilavičiūtė zostanie zaprezentowane w wileńskim Teatrze „Lėlė”.

Prezentację zamknie spektakl „Milczenie syren” w reżyserii Laury Kutkaitė w Litewskim Narodowym Teatrze Dramatycznym.