„Na Szczycie Trójmorza przyjęto deklarację, która, mam nadzieję, da impuls do dalszych postępów we wszystkich obszarach priorytetowych. W deklaracji wyraziliśmy nasze zdecydowane zaangażowanie w realizację podstawowego celu Inicjatywy Trójmorza: wzmocnienia współpracy regionalnej na rzecz osiągnięcia bardziej odporna Europa i silniejsze partnerstwo transatlantyckie” – powiedziała G. Nausėda na konferencji prasowej zorganizowanej w Izbie. Lordów w czwartek.

Według głowy kraju przywódcy Inicjatywy Trójmorza jednogłośnie potępili także wojnę Rosji z Ukrainą. Kraje z kolei z radością przyjęły decyzję Rady Europejskiej (ECU) o rozpoczęciu negocjacji w sprawie przystąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej (UE).

Prezydent powiedział, że inicjatywa z zadowoleniem przyjmuje grupę współpracy i wsparcia dla Ukrainy powołaną przez Międzynarodowe Forum Transportu.

„Ta platforma pomoże wzmocnić praktyczną współpracę w zakresie odbudowy sektora transportu i komunikacji na Ukrainie. Zapraszamy wszystkie zainteresowane strony do przyłączenia się do tej grupy i pomocy Ukrainie” – powiedział szef kraju.

Według G. Nausėdy podczas tego spotkania Japonia oficjalnie została nowym partnerem strategicznym państw Inicjatywy Trójmorza.

„Przywódcy trzech krajów objętych inicjatywą morską zatwierdzili przystąpienie nowego partnera strategicznego – Japonii. Z zadowoleniem przyjmujemy decyzję Japonii, ponieważ pomoże ona inicjatywie wzmocnić jej powiązania z globalnymi łańcuchami dostaw i regionem Indo-Pacyfiku” – zapewnił.

W czwartek w Wilnie odbędzie się Szczyt Inicjatywy Trójmorza i Forum Biznesu, w którym ma uczestniczyć dziesięciu zagranicznych szefów państw. Na wydarzeniu obecny był także prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Inicjatywa Trójmorza ma na celu promowanie szybszego rozwoju i współpracy regionu Morza Bałtyckiego, Morza Czarnego i Adriatyku poprzez wzmocnienie wzajemnych relacji uczestniczących krajów w obszarach transportu, energii i cyfryzacji. Chcemy także wzmacniać spójność europejską i relacje transatlantyckie pomiędzy UE a Stanami Zjednoczonymi.

Inicjatywa Trójmorza łączy trzynaście państw członkowskich UE: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Węgry, Łotwę, Litwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Grecję. Partnerami strategicznymi inicjatywy są Stany Zjednoczone, Niemcy i Komisja Europejska.

Kraje stowarzyszone, Ukraina i Mołdawia, uczestniczą w tej inicjatywie.

Prezydent zapowiedział, że przedłoży Sejmowi poprawki do ustawy o długu państwa, które będą miały na celu stworzenie bazy finansowej dla przedsiębiorstw przemysłu obronnego. Podkreślił, że propozycja zostanie przedstawiona w najbliższym czasie, po konsultacjach z prawnikami.

„Nasz dług publiczny wynosi około 40 proc. PKB. W tamtym czasie gwarancje wynoszą tylko około 2 proc. Gdybyśmy zmienili ustawę o długu państwa, moglibyśmy uwolnić możliwości udzielania większej liczby gwarancji i stworzyć w ten sposób podstawę finansową dla naszego przemysłu obronnego spółek” – powiedziała G. Nausėda na konferencji prasowej, która odbyła się w czwartek w Izbie Lordów. .

„Myślę, że byłaby to decyzja na czasie. Przedyskutujemy to jeszcze z prawnikami i złożymy taką propozycję do Sejmu” – dodał.

Szef kraju zauważył, że takie dodatkowe finansowanie wzmocni współpracę litewskiego i ukraińskiego przemysłu obronnego.

„Myślę, że w tym momencie naprawdę musimy poszukać wszelkich środków i okazji, aby pomóc naszym przyjaciołom, ponieważ oni dzisiaj potrzebują pomocy. I jesteśmy gotowi zapewnić tę pomoc. Istnieje szerokie poparcie ze strony społeczeństwa, co zachęca nas do podejmowania decyzji i pomóc Ukrainie” – powiedział.

ELTA przypomina, że ​​finansowanie obronności narodowej na Litwie wyniesie w tym roku 2,75 proc. PKB, ale celem jest, aby w nadchodzących latach kwota ta osiągnęła co najmniej 3%.

Aby zjednoczyć społeczeństwo i zachęcić polityków do jak najszybszego uzgodnienia 4%. Aby bronić alokacji PKB, litewskie przedsiębiorstwa i organizacje o obywatelskim nastawieniu przyłączają się do inicjatywy „4 procent”.

Po debatach nad wypowiedziami Premier Ingridy Šimonytė w sprawie istnienia przeszkód prawnych ograniczających polską pomoc wojskową dla Litwy, Prezydent RP Andrzej Duda zapewnia, że ​​nie wyobraża sobie scenariusza, w którym w przypadku konfliktu. wojna.

„Trudno mi sobie wyobrazić taką sytuację, że w przypadku ataku Litwa nie otrzymałaby pomocy od NATO, tak samo jak od Polski. Mówię o pomocy wojskowej, która przybyłaby na Litwę w obronie. – powiedział w czwartek w telewizji LRT A. Duda.

Według polskiego przywódcy, nawet jeśli nie są to sytuacje na szczeblu wojskowym, można uzgodnić wzajemne wsparcie.

„Zarówno Litwa, jak i Polska są członkami NATO. Artykuł 5 nakłada wyraźny obowiązek. Złamanie tego zobowiązania do zbiorowej obrony byłoby katastrofą i w praktyce oznaczałoby „upadek Sojuszu” – podkreślił.

„Powstaje pytanie o inne niepokojące sytuacje, które nie spowodowałyby jeszcze uruchomienia art. 5. Kwestie te muszą zostać rozwiązane dwustronnie między naszymi krajami, między naszymi rządami, ponieważ możliwe jest porozumienie w sprawie wzajemnego wsparcia” – dodał A. Duda.

ELTA przypomina, że ​​po tym, jak amerykański generał rezerwy Ben Hodges, który odwiedził Litwę pod koniec lutego, oświadczył, że wojsko polskie nie przyjdzie Litwie z pomocą w przypadku wojny, premier Ingrida Šimonytė stwierdziła, że ​​polskie prawo nie przewiduje takiej możliwości obowiązek.

Wypowiedź premiera wywołała dyskusję w sferze publicznej: krytykowano rząd za niezałatwienie jeszcze formalności prawnych. Inni zwracali uwagę na natowskie zasady obrony zbiorowej i regionalne plany obronne, stwierdzając, że wypowiedzi I. Šimonytė nie odpowiadają rzeczywistości.

Szef rządu stwierdził później, że został źle zrozumiany. Według I. Šimonytė nigdy nie powiedziała i nie mogła nawet powiedzieć, że sąsiednia Polska nie przyjdzie Litwie z pomocą w przypadku ataku.

Prezydent Gitanas Nausėda zapewnił także, że nie ma żadnych ograniczeń prawnych zezwalających Polakom na wysyłanie żołnierzy na Litwę w przypadku wojny.

Przebywający na początku marca na Litwie premier Polski Donald Tusk potwierdził także, że solidarność wojskowa Wilna i Warszawy nie budzi wątpliwości.