Republika Litewska Prezydent Gitanas Nauseda z prezydentami Polski, Łotwy i Rumunii wziął udział w piątkowym sympozjum „Idea Europy” zorganizowanym przez Uniwersytet Witolda Wielkiego (VDU) w Kownie. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i przewodnicząca Komisji Europejskiej (KE) Ursula von der Leyen przemówili zdalnie do uczestników wydarzenia.
Prezydenci Litwy, Łotwy, Polski i Rumunii przemawiali na sympozjum „Idea Europy” podczas dyskusji na temat przyszłej wizji Europy. Zwrócił na to uwagę litewski przywódca Litwa wieki temu wybrało bycie częścią Europy, a Europa wybrała Litwę, czytamy w komunikacie prasowym prezydencji.
Zdaniem przywódcy kraju Europa przechodzi obecnie okres wyzwań – militarnej agresji, wojny zbrodnieuchodźców i energii kryzys zobowiązuje Europę do aktywnego działania i obrony swoich wartości.
Zdaniem litewskiego przywódcy przywódcy Unii Europejskiej wykazują silną wolę polityczną w obliczu kryzysów i podejmują decyzje uważane dotychczas za niemożliwe – dotyczące wsparcia finansowego i militarnego dla Ukrainy, bezpieczeństwa energetycznego i ochrony granic europejskich.
Przewodniczący podkreślił, że w obliczu wyzwań UE musi pozostać wierna swoim podstawowym wartościom – staniu na straży wolności, praworządności i godności ludzkiej.
„Nasze wspólne wartości określają, gdzie zaczyna się i kończy Europa”. Agresywne zachowanie Rosji szczególnie uwydatnia różnice między ówczesną Europą i poza Europą. Ukraina pokazuje, co to znaczy być Europejczykiem i bronić europejskich wartości” – powiedział przewodniczący.
V. Zełenskis: w obliczu wojny na Ukrainie widzimy Europę walczącą o swoje wartości
W obliczu wojny na Ukrainie widzimy zjednoczoną Europę walczącą o swoje wartości – mówi prezydent tego kraju Wołodymyr Zełenski. W piątek zwrócił się zdalnie do uczestników międzynarodowego sympozjum w Kownie.
„Widzimy Europę, która działa – nie tylko szuka sprawiedliwości, ale też jej broni” – powiedział V. Zelenskis.
„Postrzegamy zjednoczoną Europę nie tylko jako ideę czy cel, ale jako rezultat polityczny tu i teraz. Europa nauczyła się na swoich historycznych błędach” – powiedział ukraiński prezydent.
V. Zelenskis podkreślił, że jego kraj walczy obecnie o wartości europejskie i podkreślił, że „Rosja jest skazana na zagładę”, chociaż wciąż ma rakiety i terroryzuje nimi ludzi.
Według niego Ukraina jest i pozostanie krajem demokratycznym, który stoi na straży wartości europejskich.
„Bardzo często słyszę to samo pytanie: „Jak Europa może pomóc Ukrainie?” Oczywiście jesteśmy bardzo wdzięczni, ale (…) Europa sama sobie pomaga, a nie Ukraina” – powiedział W. Zełenskis.
Prezydent Ukrainy podkreślił, że nie widzi różnych stanowisk w Europie w sprawie wojny Rosji na Ukrainie. Zaapelował jednak do krajów Wspólnoty o całkowite zrezygnowanie z moskiewskich surowców energetycznych.
Podczas gdy Rosja atakuje Ukrainę od nieco ponad dziewięciu miesięcy, Unia Europejska przygotowuje dziewiąty pakiet sankcji wobec Moskwy.
Poinformowała o tym w tym tygodniu przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen (Urzula von der Lajen), ale nie podała bliższych informacji na temat sankcji, które mogłyby znaleźć się w nowym pakiecie.
Ze swojej strony prezydent Litwy G. Nausėda wezwał Komisję Europejską do oceny wpływu unijnych sankcji na Rosję i podkreślił, że nie mają one wpływu na sektor energetyczny kraju.
Powrót do źródeł
Zwracając się do zdalnych uczestników wydarzenia, U. Von der Leyen powiedziała, że idea Europy wraca do swoich początków.
„Przystąpienie do Europy stało się równoznaczne z odzyskaniem niepodległości od obcego ucisku” – powiedział polityk.
„Dla starożytnych Greków Europa nie była tylko pojęciem geograficznym, oznaczała wolność, demokrację i władzę w rękach wolnych obywateli, brak autokracji” – dodała.
Tak powiedział szef KE Ukrainie, aby szybko przystąpiła do UE.
U. von der Leyen zwróciła uwagę, że Rosja chce cofnąć Europę do przeszłości, ale walczący o wolność nie pozwolą na to.
Jak powiedział przewodniczący G. Nausėda na otwarciu sympozjum, symboliczne jest, że wydarzenie to odbywa się w Kownie, mieście, w którym „tożsamość europejska w pełni się rozwija”.
„Idea Europy opiera się przede wszystkim na naszej zdolności rozumienia historii i słyszenia różnych głosów w zjednoczonym chórze europejskiej rodziny. Sukces Kowna, Europejskiej Stolicy Kultury w 2022 r., jest kolejnym przykładem tej wyjątkowej harmonii, — powiedział prezydent.
Zdaniem G. Nausėdy sympozjum „powinno zachęcać nie tylko do ponownego przemyślenia idei Europy, ale także do dyskusji na temat jej możliwej przyszłości”.
„Może nie uda się szybko zrealizować tego pomysłu, ale przypomni on nam o wysiłkach intelektualnych, które zachęcają nas do pójścia naprzód” – podkreślił prezydent.
Według rektora Uniwersytetu Witolda Wielkiego, Juozasa Augutisa, dyskutując o tym, co to znaczy być Europejczykiem, należy pamiętać, że Europa nie powinna być oczywista.
Przypomniał sobie o tym Spotykać się odbywa się w „szczególnych okolicznościach”, gdy Rosja wojna na ukrainie wystawia na próbę ideę Europy i stanowi „poważne zagrożenie dla istniejącego porządku”.
A. Duda: Europa musi się przedefiniować i przygotować na wyzwania, jakie niesie ze sobą wojna
Europa musi się przedefiniować i przygotować na wyzwania, jakie niesie ze sobą wojna na Ukrainie – powiedział prezydent RP Andrzej Duda.
„Uważam, że naszym działaniom i naszym celom musi przyświecać zasada, że Europa musi na nowo zdefiniować nie tylko Unię Europejską, ale także potrzeby, szanse i trudności, których wkrótce doświadczymy. Wojna na Ukrainie będzie trwała, a surowce ceny nie powróci do poziomu sprzed wojny” – powiedział w piątek polski prezydent na konferencji w Kownie.
Podkreślił, że pogorszenie poziomu życia może wywołać niepokoje w Europie, dlatego Wspólnota musi zastanowić się, jak uniknąć tych problemów.
Według niego 24 lutego, kiedy Rosja przystąpiła do wojny, Europa zasadniczo się zmieniła, ponieważ wszystkie wspólne wartości, takie jak jedność, solidarność i praworządność, zostały wystawione na próbę.
„Bezpieczna Europa to Europa, w której Rosja jest zmiażdżona militarnie, gospodarczo i politycznie” – powiedział polski prezydent.
Według litewskiego prezydenta G. Nausėdy Europa przeżywa obecnie wielką niepewność, ponieważ Rosja „aktywnie próbuje zniszczyć świat, jaki znamy”.
Powiedział też, że Europa stoi obecnie w obliczu „wielu nowych zmian, które są niezbędne dla przyszłości Europy”.
Istnieje obawa przed międzynarodową polaryzacją
Według G. Nausėdy, po rozpoczęciu wojny przez Rosję, widać próby tego kraju w celu przywrócenia Związku Radzieckiego. Żałował, że Moskwa odrzuciła jego szansę bycia częścią Europy.
„Wszyscy przywódcy europejscy wykazali się silną wolą polityczną i był to błąd w kalkulacji ze strony prezydenta Rosji Władimira Putina. Miał nadzieję, że wyrażą tylko wielkie zaniepokojenie i nic nie zrobią” – powiedział prezydent Litwy.
Według niego tragiczna wojna na Ukrainie dała Europie pozytywną i produktywną jedność.
Rumuński prezydent Klaus Iohannis podkreślił, że po zjednoczeniu Europy wojna stanowiła jednak poważne wyzwanie dla globalnej jedności.
„Ta wojna zdecydowanie dotknęła cały świat ze względu na jej wpływ na żywność i bezpieczeństwo. (…) Musimy zrozumieć, że choć rosyjska agresja zjednoczyła nas na poziomie europejskim i transatlantyckim, grozi to polaryzacją społeczności międzynarodowej” – ostrzegł rumuński prezydent.
Zdaniem łotewskiego prezydenta Egilisa Levitsa Europę można definiować na trzy sposoby: pod względem wartości, kultury lub geografii. Zaznaczył jednak, że w tej chwili mają one inną wagę i wartości stają się najważniejszą definicją.
„Europa jest definiowana przez swoje wartości bardziej niż jakakolwiek inna kategoria. Europa przyciąga inne kraje swoimi wartościami i swoim systemem politycznym” – zadeklarował łotewski prezydent.
Podkreślił, że właśnie w sensie wartości Ukrainę można obecnie uznać za część Europy.
Pokój projekt i popełnionych błędów
Podczas debaty prezydenckiej rumuński przywódca K. Iohannis (Klaus Iohannis) podkreślił, że Unia Europejska (UE) to projekt pokojowy powstały po najkrwawszych wojnach, jakie regularnie wybuchały na Starym Kontynencie.
„Myśleliśmy, że to jest to. Ale tak nie jest. Nie mamy wojny, konfliktu ani chęci posiadania go w UE, ale mamy wojnę w Europie, toczymy wojnę przeciwko niezależnemu i suwerennemu krajowi europejskiemu, ” powiedział.
Nazwał społeczność projektem pokojowym i poruszył kwestię, jak taka organizacja powinna reagować na wojnę w sąsiednim kraju.
„Czy powinniśmy ogłosić neutralność i usiąść z założonymi rękami i czekać na koniec? Nie sądzę. Musimy być aktywni. Jednak w ramach projektu pokojowego nie możemy i nie powinniśmy odpowiadać wojną. Nie wolno nam brać odwetu. Jednak nie możemy też zaakceptować wojny. Więc co powinniśmy zrobić? Robimy dokładnie to, co UE powinna robić – odpowiadamy agresorowi bardzo surowymi sankcjami” – powiedział K. Iohannis.
Jednak G. Nausėda stwierdził, że prąd kary nie przynosi pożądanego rezultatu, dlatego KE powinna dokonać przeglądu i oceny wpływu sankcji oraz w razie potrzeby zmodyfikować ich przebieg.
„Czy wystarczająco zaszkodzili rosyjskiej gospodarce? To jest najważniejsze pytanie” – powiedział prezydent Litwy.
Przywódca kraju zwrócił uwagę, że Europa popełniła błędy, próbując odwieść Putina od inwazji na Ukrainę.
„Kilka razy dzwoniliśmy do Putina, wielu prezydentów próbowało go przekonać, żeby nie szedł na wojnę, bardzo długimi rozmowami telefonicznymi” – powiedział.
Według G. Nausėdy Europa powinna była prowadzić aktywną politykę odstraszania, ale teraz musimy uczyć się na popełnionych błędach.
W piątek w Kownie odbywa się międzynarodowe sympozjum „Idea Europy”, na którym prezydenci i eksperci omawiają wartości europejskie, koncepcję projektu pokojowego i inne kwestie.
Sympozjum jest częścią programu „Kowno – Europejska Stolica Kultury”.
„Praktykujący Twitter. Profesjonalny introwertyk. Hardkorowy znawca jedzenia. Miłośnik sieci.