Niemiecki producent samochodów Volkswagen ogłosił niedawno, że inwestuje w Polsce w produkcję autobusów towarowych Crafter we Wrześni, około 270 km na zachód od Warszawy. Montaż samochodów rozpocznie się w drugiej połowie 2016 roku. pół roku Prawie 800 mln euro inwestycji w zielonej strefie do 2018 r. stworzy 2300 nowych miejsc pracy. W nowej fabryce planuje się montować 88 500 Crafterów rocznie. „Volkswagen ponownie zaufał Polakom” – powiedział Janusz Piechociński, polski wicepremier, cytowany przez Bloomberg. To jedna z największych ostatnich inwestycji w branży motoryzacyjnej. sektor w Europie. Co przypadek Volkswagena mówi o atrakcyjności Polski dla inwestycji zagranicznych?

Tradycje branży motoryzacyjnej

W ubiegłym roku ponad 30% eksportu polskiego sektora motoryzacyjnego trafiło do Niemiec i wyniosło 5,39 mld. EUR „Polskę przyciągnęło idealne połączenie warunków gospodarczych, infrastruktury i warunków na rynku pracy” – komentuje agencji Eckhard Scholz, członek zarządu działu pojazdów użytkowych Volkswagena. Grupa Volkswagen produkuje już samochody użytkowe Caddy i T5. modelki w Poznaniu. W zeszłym miesiącu amerykański producent samochodów General Motors ogłosił, że zainwestuje 250 mln euro w istniejącą fabrykę silników wysokoprężnych w Tychos. Tutaj od 2017 roku planowane jest rozpoczęcie produkcji silników wysokoprężnych o pojemności 1,6 litra dla całej grupy. Wielkość produkcji osiągnie ponad 200 000 sztuk rocznie. Samochody w Polsce produkowane są przez „Scanię”, „Volvo” i „Fiat”. Inwestycje Volkswagena zapowiadają się na pracę dla kilkudziesięciu firm motoryzacyjnych w Polsce. „Mówi się, że każde nowe stanowisko pracy w branży motoryzacyjnej tworzy cztery dodatkowe miejsca pracy w pokrewnych sektorach” – powiedziała „Financial Times” Barbara Kasnikowska, prezes specjalnej strefy ekonomicznej, w której inwestuje Volkswagen, firmie badawczej AutomotiveSuppliers.pl, ekspertom przewidywać. że inwestycja Volkswagena może stworzyć w tym sektorze ponad 6 000–8 000 nowych miejsc pracy. Produkcja na taką skalę w Polsce jest możliwa dzięki możliwościom sąsiadującego przemysłu i dostępnym kwalifikacjom. „Mamy nadzieję, że uruchomienie produkcji we Wrześni zaktywizuje współpracę z lokalnymi dostawcami części i komponentów, których w Polsce jest około 1000, a ponad połowa z nich posiada certyfikaty ISO/TS16949, co stanowi ważną markę jakości w motoryzacji branży” – powiedział Poland Today Rafał Orłowski, ekspert AutomotiveSuppliers.pl.

Tania siła robocza

Produkcja autobusów w Polsce pozwoli niemieckiej firmie znacząco obniżyć koszty pracy. Według Eurostatu przeciętna stawka godzinowa w niemieckim sektorze przemysłowym w 2012 roku wyniosła 35,4 euro, a w Polsce 7,4 euro. Choć płace nie są najważniejszym kryterium w branży motoryzacyjnej wymagającej wyższych kwalifikacji, to nabierają one większego znaczenia, gdy różnica sięga 3-4-krotności. Co więcej, zdaniem analityków, kryterium kwalifikacji nie jest tak istotne, jeśli chodzi o produkcję samochodów użytkowych. „Marże zysku przy produkcji samochodów użytkowych są znacznie niższe niż przy produkcji samochodów osobowych. A określenie „wyprodukowano w Niemczech” nie ma absolutnie żadnego znaczenia, jeśli chodzi o minibusy” – skomentował w oświadczeniu Tim Urquhart, analityk w firmie badawczej IHS Automotive.

Największym są Stany Zjednoczone

Obecnie Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych „PaIiIZ” realizuje 163 projekty inwestycyjne o wartości ponad 3,153 miliarda dolarów. EUR. Oczekuje się, że jeśli zostaną wdrożone, w przyszłości utworzą 31 309 miejsc pracy. To o 7 projektów więcej niż w roku ubiegłym o tej samej porze. Największym potencjalnym inwestorem w sąsiednim kraju są Stany Zjednoczone. Spośród tych projektów 47 jest koordynowanych z firmami amerykańskimi, a ich wartość sięga 926,15 mln. EUR. Jeśli się powiedzie, amerykańskie firmy utworzyłyby 7366 nowych miejsc pracy. Na drugim miejscu niemieckie firmy planują realizację 29 projektów inwestycji bezpośrednich, Japonia – 11. Najnowsze inwestycje przemysłowe Volkswagena nie zmieniły trendu, zgodnie z którym większość inwestorów zagranicznych wybiera Polskę dla usług biznesowych (BPO) – 38 projektów, 30,05 mln. Inwestycje w euro i 8130 nowych miejsc pracy. Jednak drugi co do wielkości sektor motoryzacyjny przygotowuje się do zainwestowania większych środków i wykonania większej liczby prac, realizując 34 projekty o wartości 1,343 miliarda. EUR i 9029 miejsc pracy.

Są też przeszkody

Polska w dalszym ciągu boryka się z problemami strukturalnymi, które uniemożliwiają jej przyciągnięcie większej liczby inwestycji. „Biurokracja pozostaje plagą, co wyjaśnia, dlaczego Polska zajmuje 45. miejsce w rankingu atrakcyjności biznesowej Banku Światowego, za takimi krajami jak Kolumbia czy Czarnogóra” – komentuje The Economist. Litwa zajmuje 17. miejsce w rankingu Banku Światowego. Oczekuje się, że inwestycje Volkswagena utworzą ponad 2 000 miejsc pracy w liczącym 28 700 mieszkańców mieście Września w województwie wielkopolskim. „Będzie to fundamentalna zmiana w gospodarce regionu. „We Wrześni mieszka niecałe 30 tys. osób, z czego ponad 16 proc. jest bezrobotnych” – mówi na swoim Twitterze Sławomir Majman, dyrektor Polskiej Agencji Inwestycji Zagranicznych pojawia się pytanie, ilu pracowników będzie dostępnych w regionie z odpowiednimi kwalifikacjami. „Nawet dzisiaj niektórzy pracodawcy nie są w stanie znaleźć odpowiednich pracowników, Irlandia była w stanie sprowadzić utalentowanych emigrantów. Polska również powinna zrobić to samo”. pisze „The Economist”. Problem ten jest istotny, mimo że stopa bezrobocia jest wysoka, a odsetek pracujących – 59,7% – jest jednym z najniższych wśród krajów członkowskich OECD.

Praca do wykonania

Raport OECD wzywa Polskę do rozwiązania problemów strukturalnych, które uniemożliwiają jej przyciąganie większej liczby inwestycji. Skróć czas trwania postępowań upadłościowych i obniż ich koszty” – rekomenduje organizacja. Autobusy towarowe marki Volkswagen Crafter, które mają być montowane w nowej fabryce, być może nie są najczęstszym wyborem w przetargach organizowanych przez sektor publiczny – apeluje kraju do zmiany praktyki udzielania zamówień publicznych wyłącznie oferentowi, który zaoferuje najniższą cenę – może to zadziałać w przypadku zakupu 100 000 ołówków, ale nie w przypadku budowy dróg czy innej infrastruktury – sugeruje organizacja.