Referendum głosowałoby nad poprawką do konstytucji, która usuwałaby zakaz podwójnego obywatelstwa z głównego prawa kraju. Warunki uzyskiwania i zakazy określałaby ustawa konstytucyjna.

Proponuje ustalenie, że obywatel Litwy nie traci tego obywatelstwa po uzyskaniu obywatelstwa państw należących do Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, NATO oraz Organizacji Współpracy i Rozwoju Gospodarczego.

„Proponujemy ustawę konstytucyjną, która określi przypadki, w których obywatel Litwy może być także obywatelem innego państwa” – powiedziała na czwartkowej konferencji prasowej Dalia Asanavičiūtė, szefowa grupy roboczej.

Ustawa konstytucyjna określałaby ograniczenia w zakresie podwójnego obywatelstwa dla tych, którzy wybiorą obywatelstwo krajów niespełniających kryteriów integracji europejskiej i euroatlantyckiej.

Byliby to członkowie sprzymierzonych państw Białorusi i Rosji, Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej, Wspólnoty Niepodległych Państw, Szanghajskiej Organizacji Współpracy, innych politycznych, gospodarczych i innych związków lub wspólnot utworzonych przez były ZSRR.

Ponadto obywatel Litwy może być obywatelem dowolnego innego państwa, jeżeli spełnia co najmniej jeden z następujących warunków: został wydalony z okupowanej Litwy przed 11 marca 1990 r., wyjechał przed tą samą datą, poślubiając obywatela innego państwa państwo.

Dzieci, które nabyły podwójne obywatelstwo, jeśli drugie obywatelstwo znajduje się na liście zakazanych, w ciągu trzech lat od uzyskania pełnoletności, czyli do ukończenia 24 roku życia, muszą wybrać państwo, którego obywatelstwem chcą pozostać.

Zmiana jest łatwiejsza

Agnė Širinskienė, członkini grupy roboczej, uważa, że ​​nowe brzmienie nowelizacji Konstytucji jest prostsze, a określone w ustawie konstytucyjnej warunki wielokrotnego obywatelstwa byłyby wystarczającą gwarancją.

„Tym razem do referendum wybrano bardziej elastyczne i, powiedziałbym, bardziej eleganckie sformułowanie, które być może będzie znacznie bardziej zrozumiałe dla głosujących, a te wyjątki, które w tekście planowana jest transpozycja konstytucji do prawa” – oświadczyła podczas konferencji prasowej A. Širinskienė.

Do uchwalenia ustawy konstytucyjnej potrzeba w Sejmie 71 głosów „za”, a do przyjęcia poprawek 85 głosów.

„Status prawa konstytucyjnego pozwala nam mieć ogromną gwarancję, że tych wyjątków nie będzie łatwo zmienić, w zasadzie ich zmiana wymagałaby głosów ponad 80 posłów na Sejm, a tak szeroki konsensus naprawdę nie jest łatwo znaleźć” ”, powiedziała A. Širinskienė.

Andrius Bagdonas, członek grupy roboczej, powiedział, że po przeanalizowaniu porażek poprzedniego referendum przyjęto już pewne zmiany ułatwiające organizację referendum, m.in. ułatwiono możliwość rejestracji Litwinów za granicą.

A. Asanavičiūtė zauważyła, że ​​zarejestrowana ustawa konstytucyjna o wielokrotnym obywatelstwie powinna otrzymać negatywną opinię prawników ze względu na jej sprzeczność z Konstytucją, ale pożądane jest, aby była ona dostępna dla społeczeństwa do zapoznania się.

Według A. Asanavičiūtė sprzeczność z Konstytucją jest zaprogramowana, ponieważ ustawa jest dostosowana do zmiany Konstytucji, która zostałaby przyjęta dopiero w drodze referendum.

„Zdecydowaliśmy się na oparcie prawa konstytucyjnego na podstawie aktów prawnych, oczywiście konkluzja prawników (sejmu) będzie negatywna, bo nie jest zgodna z Konstytucją, ale chcemy, żeby opinia publiczna i prasa zobaczyły ta ustawa i ludzie zrozumieją, o co chodzi w referendum” – powiedział lider Partii Pracy.

W 2019 roku zabrakło głosów

Zgodnie z obecnie obowiązującą konstytucją obywatelstwo litewskie nabywa się przez urodzenie oraz z innych przyczyn określonych w ustawie. Ponadto, z wyjątkiem indywidualnych przypadków przewidzianych w ustawie, nikt nie może być jednocześnie obywatelem Litwy i innego państwa. Ten przepis Konstytucji może być zmieniony jedynie w drodze referendum.

W 2019 r., wraz z wyborami prezydenckimi, odbyło się już referendum, które miało na celu poszerzenie możliwości podwójnego obywatelstwa, ale zabrakło głosów, aby taki zapis przyjąć.

D. Asanavičiūtė powiedziała, że ​​na wynik referendum wpłynął również fakt, że treść nowelizacji była zbyt skomplikowana, jeśli chodzi o uwzględnienie wszystkich ograniczeń Konstytucji.

W tym czasie zaproponowano następującą zmianę Konstytucji: „Obywatelstwo Republiki Litewskiej nabywa się z chwilą urodzenia oraz z innych przyczyn określonych w ustawie konstytucyjnej. Obywatel Republiki Litewskiej z pochodzenia, który nabył obywatelstwo Republiki Litewskiej państwo spełniające wybrane przez Republikę Litewską konstytucyjnie kryteria integracji europejskiej i transatlantyckiej nie traci obywatelstwa Republiki Litewskiej obywatel Republiki Litewskiej nie może być jednocześnie obywatelem innego państwa czasu, z wyjątkiem wyjątków przewidzianych w ustawie konstytucyjnej. Tryb nabywania i utraty obywatelstwa określa ustawa konstytucyjna”.

Referendum w sprawie zmian w konstytucji, które miałyby legitymizować wielokrotne obywatelstwo, ma zbiec się z wyborami prezydenckimi w maju 2024 r.

Osoby, które wyemigrowały po odzyskaniu niepodległości 11 marca 1990 r., obecnie z nielicznymi wyjątkami nie mogą posiadać podwójnego obywatelstwa.

Trybunał Konstytucyjny wyjaśnił, że tylko poprzez zmianę Konstytucji w drodze referendum, możliwość podwójnego obywatelstwa może zostać otwarta dla obywateli Litwy, którzy po odzyskaniu niepodległości nabyli obywatelstwo innych państw.

Zabrania się powielania informacji agencji prasowej BNS w publicznych narzędziach informacyjnych oraz na stronach internetowych bez pisemnej zgody UAB „BNS”.